Hiện tượng phú dưỡng (eutrophication) trong ao nuôi tôm là một vấn đề thường gặp, gây ảnh hưởng lớn đến hiệu quả nuôi tôm và môi trường nước. Để đạt hiệu quả kinh tế cao, người nuôi cần nhận diện sớm nguyên nhân và áp dụng các giải pháp kỹ thuật thích hợp. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết nguyên nhân và đề xuất các giải pháp kiểm soát phú dưỡng một cách hiệu quả.
1. Hiện tượng phú dưỡng trong ao nuôi tôm là gì?
Phú dưỡng là hiện tượng nước chứa quá nhiều chất dinh dưỡng, chủ yếu là các hợp chất nitơ (N) và phospho (P), dẫn đến sự phát triển quá mức của tảo. Khi tảo phát triển mạnh mẽ, chúng tiêu thụ oxy và có thể gây ra hiện tượng thiếu oxy trong ao, dẫn đến tôm bị stress và chết. Ngoài ra, khi tảo chết, chúng phân hủy và tạo ra các chất độc hại như ammonia, nitrite, làm giảm chất lượng nước ao.
2. Nguyên nhân gây ra hiện tượng phú dưỡng trong ao nuôi tôm
Phú dưỡng có thể xuất hiện từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Thức ăn thừa và chất thải từ tôm: Cung cấp thức ăn không đúng liều lượng dẫn đến phần thức ăn thừa phân hủy, giải phóng nitơ và phospho, thúc đẩy sự phát triển của tảo.
- Mật độ nuôi tôm cao: Mật độ nuôi cao làm tăng chất thải hữu cơ, gây quá tải cho môi trường ao.
- Xiphon không hiệu quả: Việc xiphon không đúng cách khiến thức ăn thừa và chất thải tích tụ, gây phú dưỡng trong ao.
- Thiết bị hỗ trợ không hiệu quả: Hệ thống quạt nước, xiphon, hoặc các thiết bị gom chất thải không được bố trí hợp lý sẽ làm chất thải khó được loại bỏ hoàn toàn.
- Ao có “góc chết”: Những khu vực này trong ao khó lưu thông nước, khiến thức ăn và chất thải tích tụ lâu ngày và gây phú dưỡng.
3. Tác hại của hiện tượng phú dưỡng
Phú dưỡng gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng cho ao nuôi tôm, bao gồm:
- Giảm lượng oxy hòa tan: Tảo tiêu thụ lượng lớn oxy hòa tan, đặc biệt vào ban đêm, dẫn đến tình trạng thiếu oxy nghiêm trọng trong ao.
- Nguy cơ ngộ độc: Khi tảo chết, chúng phân hủy và tạo ra ammonia, nitrite và hydrogen sulfide, gây nguy cơ ngộ độc cho tôm.
- Ô nhiễm nước: Ao nuôi trở nên đục, khó kiểm soát, và tăng nguy cơ bùng phát bệnh trên tôm.
4. Giải Pháp Kỹ Thuật Để Kiểm Soát Hiện Tượng Phú Dưỡng Trong Ao Nuôi Tôm
Để khắc phục phú dưỡng, cần áp dụng các giải pháp kỹ thuật sau:
Quản lý thức ăn và chất thải
- Điều chỉnh lượng thức ăn hợp lý: Sử dụng công nghệ và kỹ thuật cho ăn tự động để đảm bảo tôm nhận đủ thức ăn, tránh lãng phí và giảm tải dinh dưỡng.
- Thu gom chất thải định kỳ: Thực hiện xiphon đúng cách, ví dụ bật quạt trước khi xiphon 30 phút để gom chất thải vào vị trí xiphon, giúp loại bỏ hiệu quả hơn.
Sử dụng chế phẩm sinh học
- Men vi sinh: Sử dụng chế phẩm sinh học như BBA Bioplus, giúp phân hủy chất hữu cơ, ổn định hệ vi sinh và ngăn chặn sự phát triển của tảo.
- Chế phẩm xử lý tảo: BBA Fresh One giúp ức chế và phân hủy tảo, hấp thụ đạm dư thừa trong ao, duy trì sự cân bằng hệ sinh thái mà không gây hại cho tôm.
Quản lý chất lượng nước
- Kiểm tra và điều chỉnh các thông số: Đo đạc thường xuyên các chỉ số như pH, oxy hòa tan, ammonia, nitrite để điều chỉnh môi trường kịp thời.
- Hệ thống quạt nước: Sử dụng hệ thống quạt để tuần hoàn nước, giúp cung cấp oxy đều khắp ao và ngăn ngừa tình trạng thiếu oxy.
Cải tạo đáy ao và quản lý nước
- Cải tạo đáy ao sau mỗi vụ: Loại bỏ bùn lắng và chất hữu cơ tích tụ để ngăn chặn sự phát triển của tảo. BBA Bioplus hỗ trợ phân hủy chất hữu cơ dư thừa, giữ sạch đáy ao trong vụ nuôi tiếp theo.
Sử dụng các giải pháp công nghệ
- Công nghệ giám sát chất lượng nước tự động: Hệ thống giám sát tự động giúp theo dõi liên tục các thông số môi trường. Sản phẩm như BBA Fresh One hỗ trợ hấp thụ đạm dư thừa và kiểm soát tảo, giữ nước trong sạch.
Ngoài ra, bà con cũng có thể tham khảo thêm các bài viết trên fanpage tôm giống gia hóa Bình Minh, bài đăng trên hội nhóm kỹ thuật nuôi tôm gia hóa Bình Minh và hội nuôi tôm Cân Bằng Sinh Học.
Bên cạnh những thông tin trên, bà con cũng có thể tham khảo thêm các bài viết sau đây để nâng cao kiến thức nuôi tôm:
- Nuôi Tôm bằng vi sinh – Chìa khóa nuôi tôm thành công
- BBA BIOPLUS – Chuyên gia tạo vi sinh giống mật số cao, nâng tầm ao nuôi thủy sản
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
𝐓𝐫𝐮̣ 𝐬𝐨̛̉:
📍 Miền Trung: Thôn Hòa Thạnh, Xã An Hải, Huyện Ninh Phước, Tỉnh Ninh Thuận.
📍 Miền Tây: T11 – 4 Tầng 11. Tây Nguyên Plaza, Phường Phú Thứ, Quận Cái Răng, TP. Cần Thơ.
𝐇𝐨𝐭𝐥𝐢𝐧𝐞: 1900.86.68.69 – 1900 866 636
𝐖𝐞𝐛𝐬𝐢𝐭𝐞:
Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn 24/7 và hỗ trợ miễn phí!