Cá và tôm bị stress có thể gây tác động tiêu cực cho ngành thủy sản, tuy nhiên, công nghệ có thể giúp cải thiện phúc lợi động vật

Nghiên cứu cho thấy stress có thể làm giảm chất lượng thịt, người nuôi cá và tôm đang cân nhắc các giải pháp phúc lợi động vật mới nhất. Ảnh của Shutterstock.

Một phong trào đang phát triển để cải thiện phúc lợi cá trong chuỗi cung ứng có cả đạo đức và thương mại. Đối với những người nuôi mới bắt đầu, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy cá có thể bị đau đớn và chịu đựng, điều này dẫn đến các vấn đề về phúc lợi động vật.

Nhưng nghiên cứu cũng chỉ ra rằng phản ứng căng thẳng do kích thích ở cá có thể là nguyên nhân chính làm thay đổi quá trình trao đổi chất sau khi chết và chất lượng thịt bị suy giảm. Về cơ bản, cá bị stress sẽ gây tác động tiêu cực cho hoạt động kinh doanh của ngành nuôi trồng thủy sản.

Từ việc nuôi và vận chuyển đến các thủ tục xử lý trước khi giết mổ và công nghệ gây mê, ngày càng có nhiều nhà nuôi trồng thủy sản nhận thấy giá trị trong việc tạo môi trường giảm căng thẳng.

Murilo Quintiliano, giám đốc FAI Farms (FAI) ở Oxford, Vương quốc Anh, nói với Advocate: “Đó là điều nên làm, khi chúng tôi sản xuất những động vật này để làm thực phẩm, trách nhiệm của chúng tôi là sản xuất chúng một cách tôn trọng nhất có thể. Cá được nuôi trong môi trường ít căng thẳng sẽ mang lại điều kiện toàn diện tốt hơn cho nông dân và vật nuôi của họ, giảm tỷ lệ chết, đồng nghĩa với việc tăng năng suất cho nông dân và cá có hương vị thơm ngon hơn cho người tiêu dùng.”

Chủ đề căng thẳng ở cá đang thu hút sự chú ý. Cụ thể, Viện Roslin tại Đại học Edinburgh đang đầu tư 6 triệu euro vào nghiên cứu phúc lợi cá. Viện đã triển khai một nhóm các nhà nghiên cứu để điều tra cách nhận biết các dấu hiệu căng thẳng và để xem liệu DNA có thể cung cấp thông tin chi tiết về khả năng di truyền của các phản ứng căng thẳng hay không. Khi nhiều nghiên cứu xác nhận mối tương quan giữa phúc lợi nuôi trồng thủy sản tốt và hiệu quả sản xuất cao, các nhà nghiên cứu sẽ tìm ra những cách mới để giúp người nuôi cá xác định cách nhận biết cá có bị căng thẳng hay không, cũng như cách nuôi trồng thủy sản trong môi trường ít căng thẳng.

Phúc lợi cá rô phi: Có một ứng dụng cho điều này

Khi Quintiliano của FAI đến thăm các hộ nuôi cá rô phi ở Brazil vào năm 2018, ông thấy rằng tỷ lệ sống của cá từ 50-60% ở đây được coi là bình thường.

“Người nuôi không đặt câu hỏi về các nguyên nhân gây tỷ lệ chết cao này vì cá rô phi có khả năng sinh sản rất nhanh. Nhưng ngày nay, họ bắt đầu nhận ra rằng tỷ lệ chết cao này không bền vững – bạn không thể đạt được hiệu quả kinh tế với tỷ lệ chết cao như vậy và điều đó không tốt cho lực lượng lao động cũng như tài nguyên thiên nhiên.”

Cùng với Oisten Thorsen, Giám đốc điều hành của FAI, ông đã phát triển Ứng dụng phúc lợi cá rô phi sử dụng các chỉ số phúc lợi đã được kiểm chứng khoa học để cho phép nông dân đánh giá các hoạt động phúc lợi cá rô phi của họ. Ứng dụng này sẽ ra mắt vào tháng 2 năm 2023 và được cung cấp miễn phí cho nông dân, cho phép nông dân đánh giá môi trường của cá, bao gồm nhiệt độ nước, pH và sự hiện diện của động vật ăn thịt, cũng như hành vi, sức khỏe và dinh dưỡng của cá. Nông dân gửi tính toán của họ và nhận phản hồi dựa trên điểm số để xác định các cơ hội cải tiến và cung cấp thông tin chuyên sâu về đào tạo trực tuyến bằng nhiều ngôn ngữ.

Ông nói: “Các thực hành phúc lợi tốt phải đi kèm với tình huống đôi bên cùng có lợi cho nông dân, và điều đó sẽ giúp cho nông dân có được sản lượng tốt hơn, chất lượng cá tốt hơn, tác động đến môi trường ít hơn và tỷ lệ chết thấp hơn. Thông qua ứng dụng này, chúng tôi muốn chỉ cho hộ nuôi thấy rằng, nếu họ nuôi cá rô phi theo cách kết hợp tốt nhất giữa sự quan tâm đến động vật, môi trường và kinh tế, thì họ có thể giảm chi phí và nâng cao lợi nhuận của mình, để tận dụng tối đa các nguồn lực cho sản phẩm của mình.”

“Chúng tôi tin rằng đây là một cách hữu ích để thu hút những người trong ngành mà phúc lợi không được đặt lên hàng đầu, bởi vì mọi người đều thừa nhận rằng căng thẳng không phải là điều tốt.”

Ứng dụng này sẽ có sẵn bằng tiếng Anh, tiếng Bồ Đào Nha, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Thái và tiếng Trung, và đến tháng 7 năm 2023, Ứng dụng Phúc lợi Cá chép và Ứng dụng Phúc lợi Tôm của FAI cũng sẽ có sẵn – miễn phí – cho những người nuôi cá. Quintiliano hy vọng rằng khuôn khổ này được công nhận là một cách tiêu chuẩn hóa để nông dân kiểm tra xem điều kiện nào là tốt nhất đối với vật nuôi của họ, bất kể họ sống ở đâu trên thế giới.

Ông nói: “Chúng tôi đang tập trung vào những cá nhân đang cố gắng làm hết sức mình, nhưng không nhất thiết phải có kiến thức hoặc công cụ phù hợp để biết phúc lợi tốt là như thế nào. Đây là một cách tiếp cận hoàn toàn khác biệt để cải thiện nuôi trồng thủy sản, bằng cách cố gắng thúc đẩy nông dân làm tốt hơn và để họ thấy được những lợi ích và cơ hội đến từ việc nuôi cá trong môi trường ít căng thẳng.”

Thorsen cho biết công ty không dự định áp dụng phương thức tính phí cho nông dân sử dụng ứng dụng. Ông nói: “Chúng tôi không nghĩ rằng việc tạo thêm gánh nặng cho nông dân thêm chi phí là một mô hình bền vững, và chúng tôi hy vọng rằng việc tiếp tục áp dụng phương pháp của chúng tôi cho các loài khác sẽ được tài trợ bởi các tổ chức từ thiện, các công ty tư nhân, nhà đầu tư hoặc các cơ quan trong ngành”. Ngoài ra, còn có khả năng triển khai thương mại với một phiên bản phù hợp của ứng dụng trong chuỗi cung ứng của các công ty cụ thể.

Hình ảnh, từ phải sang trái, cho thấy các dấu hiệu căng thẳng ở những con tôm thẻ chân trắng: 6 con đầu tiên có chân đuôi (uropods) màu đỏ (rìa đuôi); con thứ 3 có cơ bụng đục và mang bẩn; con thứ 4 có màu đỏ và với các tế bào sắc tố mở rộng (các tế bào chứa sắc tố tạo ra màu sắc); và con thứ 2, 4, 5 và 6 có tế bào sắc tố mở rộng đáng kể. Ảnh do Tiến sĩ J. Cuéllar-Anjel cung cấp.

Sức nóng đang tăng lên – vì các biện pháp bảo vệ tôm tốt hơn

Anton Immink, Giám đốc điều hành của ThinkAqua tại Stirling, Scotland, cho biết áp lực cải thiện các hoạt động phúc lợi nuôi trồng thủy sản đang được thúc đẩy một phần bởi các nhà bán lẻ. Tổ chức phi lợi nhuận của ông gần đây đã ký một biên bản ghi nhớ (MoU) với Dự án phúc lợi tôm để giới thiệu những nỗ lực cải thiện phúc lợi tôm ở Đông Java, Indonesia.

Ông lưu ý: “Chúng tôi đã tập trung vào phúc lợi cá hồi trong vài năm, đặc biệt là đối với người tiêu dùng châu Âu. Các nhà bán lẻ như Marks & Spencer và Tesco đã cam kết thực hiện các tiêu chuẩn phúc lợi cao cho loài cá này trong quá trình tìm nguồn cung ứng của họ. Nhưng giờ đây họ muốn thêm các tiêu chuẩn đó vào tất cả các nguồn cung ứng của họ.”

Immink cho biết: “Yếu tố nhân đạo cho việc muốn làm điều đúng đắn” là một động lực, nhưng người nuôi cũng ngày càng có nhận thức hơn rằng các thực hành phúc lợi tốt sẽ tối đa hóa năng suất và mang lại lợi ích cho ngành tôm.

Immink cho biết: “Nếu những người nông dân chú ý đến quản lý dịch bệnh và chất lượng nước, thì vụ mùa của họ sẽ tốt hơn. Và vào thời điểm thu hoạch, nếu bạn giết mổ động vật một cách nhân đạo, bằng chứng cho thấy sản phẩm sẽ có chất lượng tốt hơn. Đối với những người nuôi tôm, tôm được nuôi trong môi trường ít căng thẳng sẽ sản xuất ổn định hơn thay vì chu kỳ phát triển bùng nổ của tôm như hiện nay.”

Thông qua Biên bản ghi nhớ, hai tổ chức đang hợp tác trong Dự án Cải thiện Tôm rộng lớn hơn (SIP), do Konservasi Indonesia và Tổ chức Bảo tồn Quốc tế dẫn đầu, dự án gần đây đã nhận được tài trợ từ Quỹ Walmart. Dự án SIP đang làm việc với các cơ quan chính quyền địa phương, Shrimp Club của Indonesia và các hộ nuôi nhỏ, độc lập ở Banyuwangi. Mục tiêu là thu hút nông dân tham gia vào các thực hành cải tiến giúp tăng phúc lợi cho tôm, cải thiện tính bền vững của trang trại và khả năng thu hút đầu tư.

Một trong những mục tiêu là người nuôi tôm sử dụng ao xử lý nước thải thay vì xả nước thải ra môi trường. Chất lượng nước bên trong ao sẽ được kiểm tra để đảm bảo sức khỏe tốt cho tôm, và sẽ có kiểm tra bên ngoài ao, trong môi trường công cộng, để xác định tác động. Một mục tiêu khác là cung cấp dịch vụ chẩn đoán tại địa phương, cho phép nông dân xử lý mẫu tôm của họ và tìm ra vấn đề về liên quan đến bệnh trong vòng một ngày. Hiện tại, kết quả chẩn đoán có thể mất đến bảy ngày.

ThinkAqua và SWP hy vọng sẽ giới thiệu cho các nhà chế biến tôm những lợi ích khoa học của việc tránh cắt bỏ cuống mắt tôm và thu hút họ bằng công nghệ liên quan đến giết mổ nhân đạo và mối tương quan của nó với việc cải thiện chất lượng thịt.

Immink nói: “Đối với người tiêu dùng, đây là một đề xuất mang lại một cảm giác dễ chịu đồng thời mang đến một sản phẩm tốt hơn. Đối với những người nông dân, các thực hành phúc lợi tốt tương đương với các thực hành quản lý trang trại tốt. Tuy nhiên, nông dân đang chịu áp lực phải tối đa hóa sản lượng thu hoạch của họ, vì vậy thật khó để thuyết phục họ dành thời gian và nỗ lực làm điều đúng đắn để có được một chu kỳ sản xuất tốt hơn. Chúng tôi hy vọng rằng kết quả từ Banyuwangi sẽ khuyến khích các nông hộ sản xuất nhỏ khác, ngành công nghiệp và chính phủ theo đuổi những thay đổi nhằm tạo ra nhiều trang trại kháng bệnh hơn, có năng suất ổn định hơn và hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư.”

Theo Lauren Kramer

Nguồn: https://www.globalseafood.org/advocate/the-right-thing-to-do-how-aquaculture-is-innovating-to-reduce-fish-stress-and-improve-animal-welfare/

Biên dịch: Huyền Thoại – Tôm Giống Gia Hóa Bình Minh

TÔM GIỐNG GIA HÓA- CHÌA KHÓA THÀNH CÔNG 

Xem thêm:

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *